Samenwonen in het koophuis van uw partner: wat komt erbij kijken?

Leg de financiële afspraken vast 

U houdt uw eigen inkomen en vermogen wanneer u samen gaat wonen zonder te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan. Dit geldt ook voor uw partner, ook wanneer een van jullie een eigen woning heeft. Daarnaast bent u ook niet aansprakelijk voor elkaars schulden.  

Omdat er in deze situatie geen vaste regels zijn over de financiën, is het verstandig om zelf afspraken te maken en deze vast te leggen. Deze afspraken zullen waarschijnlijk gaan over gemeenschappelijke uitgaven zoals boodschappen, verzekeringen en woonlasten. Hoe jullie deze uitgaven verdelen kunt u zelf bepalen. Zo kunt u dit verdelen op basis van de (salaris)inkomsten, maar jullie kunnen er ook voor kiezen om allebei de helft van de uitgaven te betalen. 

Maar een partner is eigenaar van de woning 

Als u en uw partner besluiten om in het koophuis van uw partner te blijven wonen, kunnen er op de lange termijn vervelende situaties ontstaan. Zo is de wooneigenaar de enige die ervan profiteert als de overwaarde van de woning toeneemt door aflossing van de hypothecaire lening of ontwikkelingen op de woningmarkt. Daarnaast loopt de intrekkende partner ook risico als deze meebetaalt aan investeringen in het huis zoals een verbouwing. Als de relatie wordt beëindigd en deze investeringen niet zijn vastgelegd, zal de intrekkende partner deze investeringen waarschijnlijk niet meer terugzien. 

Gezamenlijk delen van de waardestijging 

Als de woning stijgt in waarde, is het gebruikelijk dat de partners deze waardestijging willen delen. Als u dit wilt, zijn er meerdere manier om dit te doen: 

• De woning voor 50% verkopen aan de intrekkende partner. Hoewel dit relatief eenvoudig is, is het belangrijk om te weten dat dit kosten met zich meebrengt. Denk aan notariskosten, kadasterkosten en het betalen van overdrachtsbelasting. Is er sprake van een hypotheek, dan zal de geldverstrekker toestemming moeten geven voor de verkoop van het woningdeel aan de partner.  
• Een samenlevingscontract opstellen waarin een meerwaardeclausule is opgenomen. Deze meerwaardeclausule betekent dat vanaf het moment dat u samen gaat wonen jullie de waardestijging van de woning delen. Hiervoor is hulp van een notaris verstandig om bijvoorbeeld heffing van overdrachtsbelasting te voorkomen. 

Een andere manier om allebei eigenaar van de woning te worden is door te trouwen. Let wel op dat uw huwelijkse voorwaarden afgestemd zijn op uw wensen. 

Wat houdt een samenlevingscontract in? 

In een samenlevingscontract kunt u de gemaakte financiële afspraken over de betaling van huishoudkosten, woonlasten en waardevermeerdering vastleggen. Het is mogelijk om uw samenlevingscontract zelf op te stellen, echter raden wij aan om het contract vast te leggen bij een notaris. 

Een notarieel vastgelegd samenlevingscontract kan namelijk soms financieel voordelig zijn, omdat u dan bij de aangifte inkomstenbelasting gebruik kunt maken van zogenaamd fiscaal partnerschap. Het is ook mogelijk om in een samenlevingscontract afspraken te maken over alimentatie. Voormalig samenwonenden hebben namelijk geen recht op alimentatie, zelfs niet als u lang samen heeft gewoond. 

Situatie na overlijden partner 

Door middel van een samenlevingscontract kan geregeld worden dat de gemeenschappelijke bezittingen bij overlijden van een van de partners naar de ander gaan. Belangrijk om te weten is wel dat het nalaten van de woning aan de partner niet via een samenlevingscontract geregeld kan worden. De reden hiervoor is dat samenwonenden geen erfgenamen van elkaar zijn. Het is dus niet vanzelfsprekend dat u na het overlijden van uw partner in de woning kunt blijven wonen. 

Een testament is belangrijk om vervelende situaties te voorkomen. Zonder testament erft de familie van de woningeigenaar namelijk de woning. De achterblijvende partner erft dus niets en kan zelfs na zes maanden uit de woning gezet worden. Zelfs als de familie van de woningeigenaar de achterblijvende partner toestemming geeft om te blijven wonen in de woning, kunnen er nog steeds problemen ontstaan. Deze situatie kan door de fiscus worden beschouwd als een belastbare schenking, waar misschien schenkbelasting over betaald moet worden. Dit kan dus voorkomen worden door een testament op te stellen en elkaar tot erfgenaam te benoemen.  

Recht op partnerpensioen  

Gebruikelijk is dat pensioenopbouw geregeld is via de werkgever en dat de partner meeverzekerd is via een partnerpensioen. Mocht u komen te overlijden, dan ontvangt uw achterblijvende partner een maandelijks bedrag gebaseerd op het partnerpensioen. Uiteraard moet uw partner wel bekend zijn bij het pensioenfonds om hiervoor in aanmerking te komen. Ook hierbij is een samenlevingscontract belangrijk, omdat een kopie van een notarieel samenlevingscontract vaak de enige geaccepteerde manier is om bij pensioenfondsen aan te tonen dat u samenwoont. 

Heeft u vragen? Wij helpen u graag! 

Wilt u meer weten over wat u allemaal moet regelen als u samen gaat wonen in de woning van uw partner? Dan helpen wij u graag! U kunt ons telefonisch bereiken via 0299-393322 of per e-mail via info@heeres.nl. Dan zoeken wij samen naar de beste oplossing voor uw situatie.